Điều trị bệnh bạch cầu lympho tái phát
Tái phát có thể tại tủy xương hoặc ngoài tủy xương.
4.2.1. Tái phát tại tủy
Máu ngoại vi có thể biểu hiện tái phát hoặc không.
– Trong thời gian điểu trị tấn công hoặc ngay sau tấn công: cần đổi phác đồ tấn công. Phác đồ hyper- CVAD hoặc các phác đồ có cytarabin liều cao có thể giúp lui bệnh.
– Trong thời gian điều trị duy trì: điều trị tấn công lại và đổi phác đồ điềutrị duy trì.
– Sau khi ngừng điều trị: điều trị lại như cho các trường hợp mới mắc.
4.2.2. Tái phát ngoài tủy
– Trong thời gian điều trị:
+ Điều trị toàn thân vẫn tiếp tục.
+ Vị trí tái phát được điều trị riêng:
• Các tuyến sinh dục: xạ trị tại chỗ.
• Hệ thần kinh trung ương: xạ trị não tủy hoặc hoá trị nội tủy phối hợp nhiều thuốc như: methotrexat – cytosin ara binosid + hydrocortison.
– Sau khi ngừng điều trị: cũng điều trị lại như cho các trường hợp mới mắc.
4.3. Ghép tế bào gốc
Hiện nay, ghép tế bào gốc (từ tủy, từ máu ngoại vi, máu dây rốn) chưa phải là phương pháp được sử dụng rộng rãi ở nước ta bởi chi phí còn quá cao. Chúng ta hy vọng trong tương lai sẽ có thể thực hiện được phương pháp này ở một số trung tâm điều trị Ung thư.
Kết quả từ các thử nghiệm trên thế giới cho thấy đây là phương pháp khả quan, cải thiện thời gian sống rõ rệt ở trẻ em. Đối với các bệnh nhân lớn tuổi, thời gian sống cũng có phần cải thiện nhưng kém hơn.
Có hai cách ghép tế bào gốc hay dùng là:
– Ghép đồng loại: người cho có nhóm HLA phù hợp với bệnh nhân. Bệnh nhân sau khi dùng hoá trị liều rất cao hoặc xạ trị toàn thân sẽ được ghép tế bào gốc của người cho kèm với thuốc ức chế miễn dịch. Nếu trong cơ thể bệnh nhân xảy ra hiện tượng mảnh ghép chống bệnh bạch cầu (Graft versus leukemia = GVL) thì nguy cơ tái phát sẽ giảm hẳn.
– Ghép tự thân: sau khi được hóa trị đạt lui bệnh hoàn toàn, tế bào gốc của bệnh nhân được lấy ra làm sạch, loại bỏ các tế bào ác tính và bảo quản. Tế bào gốc sẽ được ghép trở lại cho bệnh nhân sau khi hóa trị liều cao.
Ghép tế bào gốc thường được tiến hành sau khi điều trị tấn công ban đầu, bệnh đã lui. Những trường hợp tái phát cũng có thể điểu trị tấn công lại sau đó ghép tế bào gốc.
4.4.Các phương pháp điều trị khác
PEG asparaginase (tên khác pegaspargase), một thuốc mới tạo bởi L- asparaginase gắn với polyethylen glycol (PEG) đã được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân bị quá mẫn với L-asparaginase.
Đối với các trường hợp bệnh bạch cầu lymphô cấp có nhiễm sắc thể Ph dương tính có thể được điều trị bằng imatinib (Gleevec), một thuốc mới ức chế tyrosin kinase đặc hiệu với ABL. Thuốc cho tỷ lệ lui bệnh ở 30% bệnh nhân bệnh bạch cầu lymphô cấp có Ph dương tính, tái phát hoặc kháng thuốc hoá trị.
Gần đây, clofarabin, một dẫn chất purin nucleosid có tác dụng ức chế tổng hợp và sửa chữa DNA đã được chấp nhận trong điều trị bệnh bạch cầu lymphô cấp tái phát hoặc kháng thuốc ở trẻ em.
Các kháng thể đơn dòng như: rituximab, alemtuzumab đang được thử nghiệm trong điều trị bệnh bạch cầu lymphô cấp. (Thuốc Vercyte, Thuốc Anagrelyde)
TIÊN LƯỢNG
Trẻ em có tiên lượng tốt hơn với tỷ lệ sống thêm không bệnh 5 năm dao động từ 70-83% trong khi ở người lớn, chỉ 30-40% bệnh nhân sống trên 2 năm.
– Số lượng tế bào non trong máu lúc chẩn đoán vẫn là yếu tố tiên lượng quan trọng. Số lượng tế bào non máu ngoại vi lúc chẩn đoán < 50.000/mm3 có tiên lượng tốt hơn so với có số lượng tế bào non cao hơn.
– Tuổi: 1-9 tuổi có tiên lượng tốt hơn so với các tuổi khác.
– Thâm nhiễm thần kinh trung ương lúc chẩn đoán: có tiên lượng xấu hơn.
– Miễn dịch học: tế bào T có tiên lượng xấu.
– Di truyền học tế bào có nhiễm sắc thể Ph dương tính mang tiên lượng xấu.
– Chỉ số DNA > 1,16 có tiên lượng tốt hơn.
– Đáp ứng tốt với điều trị tấn công, đặc biệt trong tủy có dưới 5% tế bào non trong vòng 7-14 ngày sau điều trị tấn công sẽ có tiên lượng tốt hơn.
6. THEO DÕI, PHÒNG BỆNH
Sau điều trị củng cố, cần khám và theo dõi công thức máu (hoặc huyết đồ) 1-3 tháng/lần trong 2 năm, sau đó 3-6 tháng/lần.
Tác giả bài viết: Dược Sĩ Đỗ Thế Nghĩa, Đại Học Dược Hà Nội, CEO: Mua Thuốc 24h
Tham khảo thêm bài viết:
Làm sao để giúp âm đạo khô trở lên ẩm ướt mỗi ngày?
Các quý ông có biết: Ăn gì để tinh trùng khỏe và nhiều?
Comment here